دکتر علیرضا زارع زیدی
کوچ و مشاور منابع انسانی
کوچ و مشاور منابع انسانی
تجربه نشان داده است که موفقیت یا شکست سازمان ها مستقیماً به کیفیت و اثربخشی کارکنان آنها بستگی دارد. سازمان های موفق امروزی به این نتیجه رسیده اند که برای رقابت در بازارهای جهانی، باید مدیریت منابع انسانی در سطح جهانی داشته باشند. درک و شناخت کامل از وضعیت موجود سازمان و عارضه یابی سازمانی کمک بسزایی در کاهش هزینه های آنها می نماید. با توجه به نقش و اهمیت استراتژیک حوزه مدیریت منابع انسانی درارزش آفرینی سازمان ها، می توان گفت که یکی از حوزه های اساسی که به شدت در آن ضرورت عارضه یابی احساس می شود، حوزه مدیریت منابع انسانی است. یکی دیگر از دلایل اهمیت عارضه یابی سازمانی پیاده سازی سیستم تولید ناب در سازمان ها است.
عارضه یابی سازمانی روشی سیستماتیک در مدیریت است که به دنبال شناسایی و رفع موانع و مشکلات مرتبط با سازمان می باشد. آسیب شناسی و عارضه یابی سازمانی یکی از اقدامات راهبردی مشاوره منابع انسانی برای بهبود عملکرد سازمان ها است که در دو حوزه کلیدی رفتاری و فرآیندی صورت می پذیرد.
در حوزه رفتار، تعیین وضعیت نیروی انسانی از نظر ادراک از محیط، اولین و کلیدی ترین اقدام در حوزه متغیرهای مرتبط با نگرش شغلی محسوب می شود. این حوزه شامل موارد زیر است:
جنبه سخت منابع انسانی، فرآیندهای منابع انسانی است که لحظه ورود یا خروج فرد از سازمان را پوشش می دهد. این فرآیندها از مدل‌های بلوغ منابع انسانی، شامل موارد زیر است:
این دو جنبه ارزیابی و تشخیص مبنایی برای تدوین نقشه راه توسعه منابع انسانی خواهد بود که اولویت های بهبود در حوزه منابع انسانی را مشخص می کند. به این ترتیب سازمان متوجه می شود که برای ایجاد سیستم مدیریت منابع انسانی باید از کجا شروع کند و چه مسیری را طی کند. این آگاهی هم اثربخشی را افزایش می دهد و هم از هدر رفتن هزینه ها جلوگیری می کند.
1.کسـب موافقـت مدیریت ارشـد شـرکت برای اجـرای پروژه عارضـه یابی
2. انتخـاب مشـاور مدیریت منابع انسانی بـا تجربـه
3. تشـکیل تیـم عارضـه یابـی بـه منظور ایجـاد تفاهم و کسـب حمایـت و همـکاری مدیران
4. انجـام آموزشهـای اولیـه، توجیـه در مدیران و سـایر اعضا
5. تهیه ی برنامه و انجام عارضه یابی
6. ارائـه راهکارهـای بهبـود؛ تدویـن و ارائـه ی گـزارش
1. مدیر درک خوبی از کلیه فرآیندهای سازمانی پیدا می کند و می‌تواند آنها را بهتر کنترل کند.
2. برنامه‌ریزی برای به روزرسانی و رشد سازمانی بسیار آسان تر خواهد بود.
3. مسائل سازمانی از همان ابتدا حل می‌شوند و روال کاری سالم باقی می‌ماند.
4. سازمان معمولا با خسارت‌های جدی مواجه نمی‌شود.
مدل های عارضه یابی سازمانی به مدیران سازمان کمک می‌کنند تا مسیر مشخصی برای بررسی داشته و با برنامه پیش برودد. بنابراین استفاده از یک مدل مناسب می تواند به آنها در پیدا کردن سریعتر ضعف و مشکلات سازمان کمک شایانی می کند. در ادامه با 5 مورد از کاربردی ترین مدل های عارضه یابی سازمانی سازمان آشنا می شوید.
استفاده از مدل چرخه دمینگ برای تمام بخش‌های سازمان کاربردی می باشد و به مدیران سازمان کمک می کند تا عارضه‌ها را در همان لحظه‌ای که ایجاد می‌شوند، پیدا کنند.
مدیران سازمان با این مدل می توانند علت تفاوتی که باعث وضعیت کنونی سازمان شده با آنچه آنها انتظار داشته اند را پیدا کنند و برای حل این تفاوت اقدام کنند. برای پیاده سازی این مدل باید نتایج به دست آمده از مشتریان، کارکنان، جامعه، استراتژی ها و سیاست ها مورد بررسی قرار گیرد. ارزیابی این نتایج به مدیران کمک می کند تا معیارهای ارزیابی و عملکرد را بیابند و برنامه ریزی مناسبی برای استانداردسازی آنها انجام دهند.
این مدل به مدیران نشان می دهد که برای تشخیص عارضه یابی به دنبال کدام قسمت ها در سازمان باشند. البته مدل ویس بورد، بخش های کلی را مشخص می کند و تعیین جزئیات بر عهده مدیران سازمان است. اجزای این مورد از مدل های عارضه یابی سازمانی عبارتند از؛
مدل شش سیگما سه فاکتور اصلی دارد که عبارت است از:
در این روش، عارضه یابی سازمانی فرآیند تعریف، سنجش، تحلیل، ارتقاء و کنترل را طی می کند. شهرت مدل شش سیگما به دلیل عملکرد دقیق و تغییرات بهینه با کمترین هزینه می باشد. این مدل به سازمان ها کمک می کند تا ارزش های فعلی سازمان را حفظ کرده و به موفقیت های آینده دست یابند.
جیمز مک کینزی مدیر عامل شرکت مشاوره مدیریت مک کینزی است که از مدل تشخیصی شرکتی به عنوان یک چارچوب استفاده می شود. این مدل عارضه یابی سازمانی یکی از مشهورترین مدل هایی است که مک کینزی در حوزه مدیریت ارائه داده است که در آن ۷ مورد از مهم‌ترین عوامل برای عارضه یابی کسب و کار معرفی می‌شود. این هفت مورد عبارتند از:
این مدل‌ها مکمل یکدیگر بوده و مدیران با بررسی همه آنها می‌توانند اطمینان پیدا کنند که تمام لایه‌های سازمان را عارضه یابی کرده‌اند.
چک لیست های عارضه یابی به شناسایی نقاط قوت و ضعف حوزه های مختلف سازمان ها کمک می کنند، به خصوص اهمیت انها در سازمان های بزرگ بسیار بیشتر است. از آنجا که چک لیست سازمان های مختلف منحصر به فرد است در اینجا برای راهنمایی بیشتر یک چک لیست کلی برای عارضه یابی سازمانی را به شما ارائه می دهیم.
نکته: هنگام انجام فرآیند عارضه یابی اطمینان حاصل کنید که تیم اختصاص یافته برای این کار، همه چیز را با جزئیات بررسی می‌کنند.
کلیه حقوق مادی و معنوی وب سایت محفوظ می باشد. طراحی پارس اوستا
